ငါးပါးသီလ ကဗ်ာမ်ား

၃၈ ျဖာမဂၤလာ

အလုပ္သမားက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

အိပ္ေသာ္ေနာက္က်၊ ထေသာ္ကားေရွ႕၊ ေပးမွယူအပ္၊ ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္၊ ေက်းဇူးျမြက္၊ ငါးခ်က္ ကၽြန္က်င့္ရာ။

(၁) ေနာက္က်မွ အိပ္ရျခင္း၊
(၂) အိပ္ရာမွ ေစာေစာထရျခင္း၊
(၃) မိမိအရွင္ ေပးကမ္းမွသာ ယူရျခင္း၊
(၄) မိမိအရွင္၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို မခိုမကပ္ဘဲ ေစတနာ ေရွ႕ထား၍ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ေဆာင္ရြက္ရျခင္း၊
(၅) မိမိအရွင္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကိုသာ ေျပာဆိုရျခင္း။

အလုပ္ရွင္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး

၀စြာ ေကၽြးေမြး၊ ျပဳေရးစီရင္၊ နာလွ်င္ကုေစ၊ ငွေ၀ရသာ၊ အခါကိုလႊတ္၊ အရွင္၀တ္၊ မခၽြတ္ ငါးခုသာ။

(၁) မိမိအလုပ္သမားကို ၀လင္စြာ ေကၽြးေမြးရျခင္း၊
(၂)သူတို႔လုပ္ႏိုင္ေသာ အလုပ္ကိုသာ လုပ္ေစျပီး သင့္ေလ်ာ္ေသာအခ်ိန္၌ ခိုင္းေစရျခင္း၊
(၃) မက်န္းမမာေသာအခါ၌ ေရာဂါေပ်ာက္ေအာင္ ကုသေပးရျခင္း၊
(၄) ထူးဆန္းေသာ အစားအစာကို ရေသာအခါ ေ၀ငွေပးကမ္းရျခင္း၊
(၅) ဥပုသ္ေန႔၊ ပြဲေတာ္ေန႔၊ အလုပ္ပိတ္ရက္ စေသာအခါတို႔၌ အခိုင္း
အေစ စာရင္းငွား ကၽြဲႏြားတို႔ကို မခိုင္းေစဘဲ အနားေပးရျခင္း၊ အခြင့္
လႊတ္ရျခင္း။

မယားက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

အိမ္တြင္းမႈလုပ္၊ သိမ္းထုပ္ေသခ်ာ၊ မိစၦာၾကဥ္ေရွာင္၊ ေလ်ာ္ေအာင္ျဖန္႔ခ်ိ၊ ပ်င္းရိမမႈ၊ ၀တ္ငါးဆူ၊ အိမ္သူ က်င့္အပ္စြာ။

(၁) အိမ္တြင္းမႈ လုပ္ငန္းကိစၥကို အဆင္ေျပေစရန္ စီမံျပဳလုပ္ရျခင္း၊
(၂) မိမိလင္ေယာက်္ား အပ္ႏွံလာေသာ ဥစၥာမ်ားကို စနစ္တက် သိမ္းဆည္း ထိန္းသိမ္းထားရျခင္း၊
(၃) မိမိေယာက်္ားမွ တပါးေသာ ေယာက်္ားတို႔ႏွင့္ မမွားယြင္း မေဖာက္ျပန္ရျခင္း၊
(၄) မိမိဘက္ေဆြမ်ိဳး လင္ဘက္ေဆြမ်ိဳးတို႔၌ မွ်မွ် တတ ေပးကမ္းရျခင္း၊
(၅) လုပ္ငန္းကိစၥ အ၀၀၌ ပ်င္းရိျခင္းကင္း၍ ကၽြမ္းက်င္ရျခင္း။

လင္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး

မထီမဲ့ကင္း၊ အပ္ႏွင္းဥစၥာ၊ မိစၦာမွား၊ ၀တ္စားဆင္ယင္၊ ျမတ္ႏိုးၾကင္၊ ငါးအင္ လင္က်င့္ရာ။

(၁) မိမိ မယားအား မထီေလးစား မျပဳလုပ္ရျခင္း၊
(၂) မိမိ ရွာေဖြရသမွ် ဥစၥာမ်ားကို အပ္ႏွံရျခင္၊
(၃) အျခားမိန္းမမ်ားႏွင့္ ေဖာက္ျပား က်ဴးလြန္မႈ မရွိရျခင္း၊
(၄) အ၀တ္အစားမ်ားကို ဆင္ယင္ေပးရျခင္း၊
(၅) ျမတ္ႏိုးၾကင္နာစြာ ဆက္ဆံရျခင္း။

ေက်းဇူးခံ မိတ္ေဆြက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

ေမ့ေလ်ာ့ေစာင့္လာ၊ ဥစၥာေစာင့္ေရွာက္၊ ေဘးေရာက္ကိုးကြယ္၊ ေဘးတြယ္မပစ္၊ သားျမစ္စဥ္ဆက္၊ မပ်က္ခ်ီးပင့္၊ ၀တ္ ငါးဆင့္၊ ျပဳက်င့္မိတ္ေဆြမ်ား။

(၁) ေမ့ေလ်ာ့ေနေသာ ဥစၥာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္း၊
(၂) တစ္ဘက္မိတ္ေဆြ၏ ဥစၥာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္း၊
(၃) မိမိမိတ္ေဆြ ေဘးဒုကၡေရာက္ေသာအခါ အားကိုးရာ ျဖစ္ရျခင္း၊
(၄) ေဘးဒုကၡေရာက္ေသာအခါ ပစ္ပယ္စြန္႔ခြာ၍ မသြားရျခင္း၊
(၅) သားစဥ္ေျမးဆက္ အဆက္ဆက္ မိတ္၀တ္မပ်က္ဘဲ ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္ရျခင္း။

မိတ္ေဆြက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္၊ ကိုယ္ႏွင့္ယဥ္ထား၊ စီးပြားေဆာင္ရြက္၊ ႏႈတ္ျမြက္ခ်ိဳသာ၊ သစၥာမွွန္ေစ၊ ၀တ္ငါးေထြ၊ က်င့္ေလ မိတ္သဟာ။

(၁) မိမိတတ္ႏိုင္သေလာက္ ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္ျခင္း၊
(၂) ကိုယ့္ေအာက္သို႔ မႏွိမ့္ခ်မူ၍ ကိုယ္နွင့္တန္းတူထားကာ ဆက္ဆံျခင္း၊
(၃) ႏွစ္ဦးႏွစ္၀ ၾကီးပြားရန္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရျခင္း၊
(၄) ေျပာဆိုဆက္ဆံရာ၌ စကားအရာ ေျပျပစ္ ခ်ိဳသာစြာ ေျပာရျခင္း၊
(၅) စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ရာတြင္ သစၥာေဖာက္ဖ်က္မႈ မရွိဘဲ မွန္ကန္တိက်ျခင္း။

တပည့္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး

ညီညာထၾကြ၊ ဆံုးမနာယူ၊ လာမူၾကိဳဆီး၊ ထံႏွီး. လုပ္ေကၽြး၊ သင္ေတြးအံရြတ္၊ တပည့္၀တ္၊ မခၽြတ္ ငါးခုသာ။

(၁) ဆရာသင္ၾကား ဆံုးမသမွ်ကို ေလးစားစြာ ဂရုတစိုက္ နာခံမွတ္သား ရျခင္း (ဆံုးမနာယူ)၊
(၂) ဆရာလာေသာအခါ ညီညာစြာ မတ္တတ္ရပ္လ်က္ ခရီးဦး ၾကိဳဆိုရျခင္း ( လာမူၾကိဳဆီး)၊
(၃) ဆရာ့ထံပါး ဆည္းကပ္ ခစားရျခင္း (ထံနီး)၊
(၄) ဆရာ့ထံပါး၀ယ္ ျပဳဖြယ္ကိစၥမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးရျခင္း (လုပ္ေကၽြး)
(၅) ဆရာသင္ေပး ျပီးေသာသင္ခန္းစာ မ်ားကိုေလးစားစြာ ေတြးေတာ
ၾကံစည္ သင္အံေလ့က်က္ ႏႈတ္တက္ရြက္ဆို ရျခင္း (သင္ေတြးအံရြတ္)။

ဆရာက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

အတတ္လည္းသင္၊ ပဲ့ျပင္ဆံုးမ၊ သိပၸမခ်န္၊ ေဘးရန္ဆီးကာ၊ သင့္ရာအပ္ဖို႔၊ ဆရာတို႔၊ က်င့္ဖို႔ ၀တ္ငါးျဖာ။

(၁) သိသင့္သမွ် အတတ္ပညာမ်ားကို သင္ၾကားးေပးရျခင္း၊
(၂) ဆံုးမ ၾသ၀ါဒေပး၍ ျပဳျပင္ေပးရျခင္း၊
(၃) မိမိတတ္သမွ် အကုန္သင္ေပးရျခင္း၊
(၄) တပည့္မ်ား ေဘးအႏၱရာယ္ မျဖစ္ေစရန္ ၾကိဳတင္တားဆီး ကာကြယ္ေပးရျခင္း၊
(၅) မိမိထက္ ေက်းဇူးျပဳႏိုင္မည့္ ဆရာထံသို႔ အပ္ႏွံေပးရျခင္း။

သားသမီးက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

ေကၽြးေမြးမပ်က္၊ ေဆာင္ရြက္စီမံ၊ ေမြခံထိုက္ေစ၊ လွႈမွ်ေ၀၍၊ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္၊ ၀တ္ငါးသြယ္၊ က်င့္ဖြယ္ သားတို႔တာ။

(၁) မိဘတို႔ကို လုပ္ေကၽြးျခင္း၊
(၂) မိဘတို႔၏ အမႈကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(၃) မိဘစကားကို နားေထာင္၍ မိဘတို႔အေမြကို ခံထိုက္ ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း၊
(မိဘစကား နားမေထာင္က အေမြမခံထိုက္ပါ)
(၄) မိဘတို႔ ကြယ္လြန္ေသာအခါ မိဘတို႔အတြက္ ရည္စူး၍ ကုသိုလ္ျပဳလုပ္ အမွ်ေပးေ၀ျခင္း၊
(၅) မိဘတို႔၏ မ်ိဳးႏြယ္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာကို ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္း။

မိဘက်င့္၀တ္ ၅- ပါး

မေကာင္းျမစ္ထာ၊ ေကာင္းရာညြႇန္လတ္၊ အတတ္သင္ေစ၊ ေပးေ၀ႏွီးရင္း၊ ထိမ္ျမားျခင္းလွ်င္၊ ၀တ္ငါးအင္၊ ဖခင္ မယ္တိုု႔တာ။

(၁) မေကာင္းမႈမ်ားကို တားျမစ္ျခင္း၊
(၂) ေကာင္းမႈ ေကာင္းရာမ်ားကို ညြႇန္ျပရျခင္း၊
(၃) အတတ္ပညာ သင္ၾကား ေပးရျခင္း၊
(၄) ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္စားဖို႔ရန္ ေပးရျခင္း၊
(၅) လက္ထပ္ထိမ္းျမား ေပးရျခင္း၊

ကမာၻတုိင္း ဘုရားမပြင့္။

ဘုရားအပြင့္ နည္းပါးလွပံု။ ။ ကမာၻတိုင္းဘုရားပြင့္သည္မဟုတ္၊ ကမာၻမ်ားစြာၾကာမွဘုရားတစ္ဆူသာပြင့္ေသာ ကမာၻရွိတက္သည္။ တခါတေလ ကမာၻေပါင္း သိန္း၊ သန္း၊ကုေဋ၊ အသေခ်ၤၾကာမွ ဘုရားပြင့္ေသာကမာၻရွိတက္သည္။ ထို့ေၾကာင့္ ပြင့္ၿပီးေသာဘုရား အေရအတြက္ထက္ ကမာၻအေရအတြက္က သိန္း၊ သန္း၊ ကုေဋမက မ်ားလွေပၿပီ မွတ္ယူအပ္၏။ ပြင့္ေတာ္မူၿပီးေသာ ဘုရားအေရအတြက္မွာ ယူဇနာေပါင္း ၅၀၀ ရွည္လ်ားေသာ ဂဂၤါၿမစ္ထဲ သဲစုမက ပြင့္ေတာ္မူခဲ့ၾကၿပီး ၿဖစ္သၿဖင့္ ပ်က္ၿပီးေသာ ကမာၻအေရအတြက္ကလည္း ဘုရားမ်ားထက္ သိန္း၊ သန္း၊ ကုေဋမ်ားခဲလွေပၿပီဟု သိအပ္ေပသည္။

တဏွကၤရာဘုရားမွစ၍ ေဂါတမဘုရားအထိ ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူေသာ ဘုရားေပါင္းတြင္ တဏွကၤရာ၊ ေမဓကၤရာ၊ သရဏကၤရာ၊ ဒီပကၤရာဟု ဘုရားေလးဆူရွိရာ ဒီပကၤရာဘုရား လက္ထက္ေတာ္တြင္ အေလာင္းေတာ္သည္ သုေမဓာရွင္ရေသ့ဘဝတြင္ ေဂါတမဘုရား အေလာင္းေတာ္ဟု နိယတဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ရခဲ့သည္ကစ၍ ယခုဘဒၵကမာၻအထိ အေလာင္းေတာ္သည္ ေလးအသေခ်ၤႏွင့္ ကမာၻတသိန္းမွ် ပါရမီေတာ္ၿဖည့္ေတာ္မူရသၿဖင့္ ထိုႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူေသာ ဘုရားမ်ားတြင္ ဘဒၵကမာၻ၌ ဘုရားေလးဆူပြင့္ေတာ္မူၿပီးသၿဖင့္ ပဌမဘုရားေလးဆူႏွင့္ ေပါင္းေသာ္ ဘုရားရွစ္ဆူၿဖစ္၏။

ဒီပကၤရာဘုရားမွ ဘဒၵကမာၻထိ စပ္ၾကားတြင္ ကမာၻေလးသေခ်ၤႏွင့္ တသိန္းအၾကားမွာ က်န္ဘုရားအဆူႏွစ္ဆယ္ ပြင့္ေတာ္မူၾက၏။ ၎းေလးသေခ်ၤႏွင့္ ကမာၻတသိန္းကိုတည္၍ ဘုရားအဆူႏွစ္ဆယ္ႏွင့္ စားေသာ္ ရလဒ္အသေခ်ၤပင္ရွိ၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဟူမူ ယခုေခၚေသာ အသေခ်ၤမ်ိဳးကာ ေရတြက္မရေသာ အသေခ်ၤမ်ိဳးၿဖစ္ေသာေၾကာင့္တည္း။ (ဥပမာ ) ယူဇနာေပါင္း ၅၀၀- ရွည္ေသာ ဂဂၤါၿမစ္တြင္းရွိသဲတို့ကို ၁၀၀ ႏွင့္စားလဲ လဒ္အသေခ်ၤ၊ အသေခ်ၤႏွင့္စားလဲ လဒ္အသေခ်ၤသာ ရေသာေၾကာင့္တည္း။ ဤသို့လွ်င္ ဂဏန္းအေရအတြက္ မေခၚတက္ႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ မ်ားၿပားလွ၏။ ထိုဂဏန္းအေရအတြက္သည္ ဘုရားဆူေရႏွစ္ဆယ္တြင္ တပါးႏွင့္တပါး ၿခားကြာေသာ ပ်မ္းမွ်ၿခင္း ဘုရားမပါေသာ ကမာၻအေရအတြက္ဟု သိမွတ္ရာ၏။

ထို့ေၾကာင့္ ကမာၻတိုင္းဘုရားမပြင့္ဘဲ တသေခ်ၤ၊ တသေခ်ၤအားၿဖင့္ ကမာၻေပါင္းမ်ားစြာၾကာမွ ဘုရားပြင့္ေသာ ကမာၻေပၚလာရေၾကာင္း ထင္ရွားစြာ သိအပ္လွေပသည္။ ကမၻနိယာမ ဓမၼတာသေဘာအတိုင္း ကမာၻတခါ ပ်က္လွ်င္ မည္သည့္သတၱဝါမဆို ၿဗဟၼာတခါ ၿဖစ္စၿမဲေပတည္း။ အပါယ္ေလးဘုံ၌ ၿဖစ္ေပၚေနေသာ သတၱဝါမ်ားပင္ ကၽႊတ္လြတ္၍ လူ့ၿပည္မွတဆင့္ သမထတရား၊ စ်ာန္တရားမ်ားကို အားထုတ္ရၿပီးေသာ္ ၿဗဟၼာၿပည္တြင္ ၿဖစ္ေပၚရစၿမဲ ဓမၼတာေပတည္း။ ငရဲသူ၊ ငရဲသားမ်ားပင္ ၿဗဟၼာဘံုသို့ ေရာက္ၾကရသည္ ဆိုရၿငားေသာ္လည္း အယူမွားလြန္း၍ နိယတမိစာၦဒိ႒ိတမ်ိဳးၿဖင့္ ငရဲသို့က်ေရာက္သူတို့မွာ ထိုအယူကို မစြန့္ေသးက ကမာၻပင္ပ်က္ေသာ္လည္း ၿဗဟၼာၿဖစ္ခြင့္မရဘဲ မပ်က္ေသးေသာ အၿခားစၾကာဝဠာကမာၻက ငရဲသို့ ေၿပာင္းေရႊခံၾကရေပသည္။ ၎နိယတမိစာၦဒိ႒ိ သည္ သံုးမ်ိဳးရွိ၏။ ၎တုိ့သည္ကား…

၁။အေၾကာင္းမရွိဟုယူေသာ အေဟတုကဒိ႒ိ

၂။အက်ိဳးမရွိဟုယူေသာ (ဝါ) ကံ၊ ကံ၏အက်ိဳးကို ပစ္ပယ္ေသာ နတၳိကဒိ႒ိ

၃။အေၾကာင္း၊ အက်ိဳးႏွစ္ပါး မရွိဟူေသာ အကိရိယဒိ႒ိ ဟူ၍ နိယတ မိစာၦဒိ႒ိၾကီး သံုးမ်ိဳးရွိ၏။

ဘုရားမပြင့္ေသာ ကမာၻက သေခ်ၤ၊ သခ်ၤာမက ပိုမိုမ်ားၿပားလွသၿဖင့္ ဘုရားမပြင့္ေသာ အဗုဒၶကာလမ်ားမွာ သတၱဝါတို့ မည္ကဲ့သို့ ကုသိုလ္တရားကို အားထုတ္၍ သံသရာတြင္ ဘဝေကာင္းမ်ားရၾကရန္ ၾကိဳးစားၾကရသနည္းဆိုလွ်င္ ကာမဘံု၊ ရူပဘံု၊ အရူပဘံုဟု ဆိုအပ္ေသာ သံုးပါး၌ အၿဖစ္မ်ားၾကရေလေအာင္ အားထုတ္ ၾကိဳးစာၾကသင့္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ၿပလိုက္ရပါသည္။

(ဝိပႆနာ ဆရာခန့္)

ေထရ၀ါဒီ ဟူသည္မွာ...

ေထရ၀ါဒတစ္ဦး၏ ရည္မွန္းခ်က္သည္ အိုနာေသေဘးတို့မွ လြတ္ေၿမာက္ရာၿဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ၿပဳရန္ၿဖစ္၏။ သို့ၿဖစ္ရာ နိဗၺာန္ကို ရည္မွန္း၍ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာတို့ကို ၿပဳက်င့္၏။ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း တစ္ခုတည္းေသာ လမ္းၿဖစ္သည့္ သတိပ႒ာန္တရားကို ေလ့လာပြားမ်ား၏။

 

အခ်ိဳ့ေသာ ေထရ၀ါဒီတို့သည္ သတိပ႒ာန္တရားကို ပြားမ်ားရာမွ မိမိကုိယ္ကုိ ဆုၾကီးပန္ပုဂၢိဳလ္ၿဖစ္မွန္း သိၾက၏။ ဆုၾကီးပန္ပုဂၢိဳလ္ တို့သည္လည္း မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္တို့ကို ရည္မွန္း၍ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာတို့ကို ၿပဳက်င့္၏။ ဆယ္ပါးေသာ ပါရမီတို့ကို ၿဖည့္က်င့္၏။ ထုိသို့ၿပဳက်င့္ ၿဖည့္ဆည္းရာတြင္ ေလာကီစည္းစိမ္ကို ေတာင့္တ၍ ၿပဳၿခင္းမဟုတ္ေပ။ လာဘ သကၠာရ သိေလာကကို ေမွ်ာ္မွန္း၍ ၿပဳၿခင္းမဟုတ္ေပ၊ ဤသည္ကို ပါရမီၿဖည့္ၿခင္းဟု ဆိုအပ္ေပသည္။

 

ထြက္ရပ္ေပါက္ ၀ိဇၨာဓိုရ္ၿဖစ္ရန္ ၾကိဳးစားၿခင္း၊ အားေပးအားေၿမွာက္ၿပဳၿခင္း၊ သိဒၶိရွင္ၿဖစ္ရန္ၾကိဳးစားၿခင္း၊ အားေပးအားေၿမွာက္ၿပဳၿခင္း စသည္တုိ့သည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ႏွင့္ မဆီေလ်ာ္သည့္ လုပ္ရပ္ (၀ါ) လြဲေခ်ာ္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားၿဖစ္ေပသည္။ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္တို့သည္ ဗုဒၶသာသနာ၏ အေမြစစ္၊ အေမြမွန္ၿဖစ္၏။ သမၼာသမၺဳဒၶ ၿမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မူမွသာလွ်င္ ရရွိႏုိင္ေသာ ဓမၼအေမြၿဖစ္၏။ သမၼာသမၺဳဒၶ ၿမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မမူေသာ သာသနာပအခါတြင္ မရႏိုင္ေသာ တရားဓမၼၿဖစ္၏။ အၿခားေသာဘာသာတို့တြင္ မရႏိုင္ေသာ တရားဓမၼၿဖစ္၏။ ေထရ၀ါဒီတို့သည္ ဗုဒၶသာသနာ၏ အေမြစစ္၊ အေမြမွန္ၿဖစ္ေသာ မဂ္ဖိုနိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ၿပဳႏိုင္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ၾကေလသည္။ ဗုဒၶသာသနာ သန့္ရွင္းတည္တံ့ ၿပန့္ပြားေရးကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ၾကေလသည္။

 

ရွင္ေတာ္ၿမတ္ဘုရားသည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ အရွည္တည္တံ ၿပန့္ပြားရန္ ရည္ရြယ္၍ တပည့္သား ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအား အာမိသ အေမြကိုလည္းေကာင္း ေပးအပ္၏။ အာမိသ အေမြဟူသည္မွာ ေက်ာင္း၊ သကၤန္း၊ ဆြမ္း၊ ေဆး ဟူေသာ ပစၥည္းေလးပါးတို့ၿဖစ္၏။ သို့ၿဖစ္ရာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားသည္ ရွင္ေတာ္ၿမတ္ဘုရားထံမွ အာမိသ အေမြကိုလည္းေကာင္း၊ ဓမၼအေမြကို လည္းေကာင္း ခံယူေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ၿဖစ္ေပသည္။ ထို့ေၾကာင့္ အာမိသအေမြကို ခံယူၿပိီး ဓမၼအေမြကို က်င့္သံုးေသာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားသည္ စစ္မွန္ေသာ ေထရဝါဒီမ်ား ၿဖစ္ေလသည္။

 

ရွင္ေတာ္ၿမတ္ဘုရားသည္ သာသနာ့ အေမြထိန္းၿဖစ္ေသာ ရဟန္း၊ သာမေဏတုိ့အား တာဝန္ၾကီးႏွစ္ရပ္ ေပးအပ္၏။ဂႏၳဓုရဟုေခၚေသာ စာေပ ပရိယတ္တို့ကို သင္ယူပို့ခ်ၿခင္းႏွင့္ ဝိပႆနာဓုရဟုေခၚေသာ ဝိပႆနာအားထုတ္ၿခင္းတုိ့ၿဖစ္၏။သို့ၿဖစ္၍ ထိုဓုရ ႏွစ္ပါးမွ အပၿဖစ္ေသာ အဂၢိရတ္ထုိးၿခင္း၊ အင္းအိုင္ခါးလွည့္ လက္ဖြဲ့မ်ား စီရင္ၿခင္း၊ ေဗဒင္လကၡဏာ တြက္ခ်က္ေဟာေၿပာၿခင္း၊ သိဒၶိရွင္ၿဖစ္ရန္က်င့္ၾကံၿခင္း၊ ဝိဇၨာဓိုရ္ၿဖစ္ရန္ က်င့္ၾကံၿခင္းတုိ့သည္ ေထရဝါဒီတို့၏ အလုပ္မဟုတ္ေပ။

 

လိုရင္းကိုဆိုေသာ္ ေထရဝါဒီတို့သည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာ့အေမြကို ေကာင္းစြာခံယူ၏။ နိဗၺာန္ကို ရည္မွန္း၍ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာတို့ကို ၿပဳက်င့္၏။ ဗုဒၶသာသနာက ခြင့္ၿပဳေသာ သမထ ကမၼ႒ာန္း - ၄၀ တို့ကို က်င့္ၾကံ၏။ ေဗာဓိပကၡိယ တရား - ၃၇ ပါးအားေလ်ာ္စြာ ပြားမ်ား၏။ ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာမွ အပၿဖစ္ေသာ က်င့္စဥ္နည္းလမ္းမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္၏။ ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာ သန့္ရွင္းတည္တံ့ၿပန့္ပြားေရးကို ေဆာင္ရြက္၏။

 

ဤသည္မွာ ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာ၏ ဂုဏ္ႏွင့္ေက်းဇူးကို သိၿမင္ခံစားရေသာ ေထရဝါဒီက သာသနာေတာ္ကို ၿပန္လည္ ခ်ီးၿမွင့္ၿခင္းႏွင့္ လွုပ္ရွားေဆာင္ရြက္ၿခင္းတုိ့ ၿဖစ္ေပသည္။

 

(ဦးေအာင္ေအး - သဲကုန္း)

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား၏ ဓမၼအလကၤာမ်ား အပိုင္း (၄)

ေခါင္းေဆာင္ဂုဏ္ရည္

                  ေလာက၌ စႏၵကူပင္သည္ ေျခာက္ေသြ႕ေသာ္လည္း အနံ႕ကိုမစြန္႕။ ဆင္ေျပာင္သည္ စစ္ေျမျပင္
သို႕ေရာက္ေသာ္လည္း လူတို႕၏မ်က္ေမွာက္၌ တင့္တယ္ျခင္းကိုမစြန္႕။ ၾကံသည္ ယႏၱယားစက္၏ အ၀သို႕
ေရာက္ေသာ္လည္း ခ်ိဳေသာအရသာကို မစြန္႕။ ပညာရိွသူေတာ္ေကာင္းသည္ ဆင္းရဲျခင္းသို႕ေရာက္ေသာ္
လည္း သူေတာ္ေကာင္းတရားကို မစြန္႕သည္သာတည္း။
                                                                                           သီရီမဟာစတုရဂၤဗလအမတ္




                                ပန္းတိုင္ SMART Goals  
             ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေအာက္ပါ (၅) ခ်က္ျဖင့္ ရွင္းလင္းပါရေစ -
၁။  S = သင္အလိုရိွရာအေပၚမွာ တစ္သီးတစ္သန္႕ Specific ျဖစ္ပါေစ။
၂။  M = ျဖစ္ထြန္းလာမည့္ရလဒ္မ်ားကို တုိင္းတာနိုင္ Measure သည္ဆိုတာ ေသခ်ာပါေစ။
၃။  A = သင္၏ပန္းတိုင္သည္ ရနိုင္၊ ေရာက္ႏိုင္၊ ဆြတ္ခူးနိုင္သည္ Achieveable ဟုစြဲျမဲထားရမည္။
၄။ R  = သင္၏ ပန္းတိုင္သည္ စီေလ်ာ္ဆက္စပ္ Relevant ရမည္။
၅။ T  = Time အခ်ိန္ကိုက္ လုပ္ေဆာင္ရမည္။ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္အခါမွာ ဘယ္ပန္းတိုင္ဆြတ္ခူးျပီးျဖစ္ရမည္။
         

က်န္းမာေရးႏွင့္ မညီညြတ္သည့္ အခ်က္ (၈)ခ်က္

က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြ အနည္းဆံုး တစ္ခု၊ ႏွစ္ခုေလာက္ေတာ့ သင့္မွာ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ သင္သတိမထား မိတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ သင့္မွာ ဒီလို အမူအက်င့္ေတြ ရွိေနရင္ေတာ့ ဒီေန႔ကစၿပီး ျပင္ဆင္လိုက္ပါ။


ေျခေထာက္ခ်ိတ္ထိုင္ျခင္း

ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္းယွက္ၿပီးထိုင္တာ စတိုင္က်လွပေပမယ့္ သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ေျခေထာက္ေသြးလွည့္ပတ္မႈကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစၿပီး ေျခေထာက္ ေသြးေၾကာထံုးျခင္း(Varicose Vein)ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒူးအထက္ကေန ေျခေထာက္ကိုခ်ိတ္ၿပီး ထိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ ့ေသြးေၾကာေတြရဲ႕ ေသြးစီးဆင္းမႈကို ပိုအဟန္႔အတား ျဖစ္ေစပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ သင့္ေျခေထာက္ ႏွစ္ေခ်ာင္းကို ၾကမ္းေပၚတစ္ေျပးတည္း ခ်ထားတာဟာ သင့္ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ကို ညီညီမွ်မွ် ထိန္းထားၿပီးသား ျဖစ္ေစပါတယ္။

သြားပြတ္တံမလဲဘဲ ဆက္သံုးေနျခင္း

သြားပြတ္တံတစ္ေခ်ာင္းကို ၾကာရွည္သံုးစြဲတာ မေကာင္းပါဘူး။ သံုးလကို တစ္ေခ်ာင္းလဲ သံုးေပးပါ။ ပ်က္စီးသြားတဲ့ သြားပြတ္တံရဲ႕အမွ်င္ေလးေတြက သင့္သြားရဲ႕ေႂကြလႊာနဲ႔ သြားဖံုးကို ပ်က္စီးေစတာေၾကာင့္ပါ။ သြားဖံုးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုခု ျဖစ္ပြား ေနခ်ိန္ မွာ အခ်ိန္တစ္လ-တစ္လခြဲေလာက္ၾကာတိုင္း သြားပြတ္တံ တစ္ေခ်ာင္းလဲသံုးေပးပါ။ သင့္သြားပြတ္တံ အေခ်ာင္းေတြထဲမွာ ဘက္တီးရီးယားပုိးေတြ ရွင္သန္ခိုေအာင္း ႏိုင္တာေၾကာင့္ပါ။ သြားဖံုးေရာဂါက ေကာင္းသြားတာနဲ႔ သြားပြတ္တံ အသစ္ တစ္ေခ်ာင္း လဲသံုးဖုိ႔နဲ႔ သြားတိုက္ၿပီးတဲ့ အခါတိုင္း သြားပြတ္တံကို ေရေႏြးနဲ႔ေဆးေၾကာဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။

မၾကာခဏ အျပင္ထြက္စားျခင္း

စားေသာက္ဆုိင္ အမ်ားစုဟာ လာေရာက္စားသံုးသူေတြ ခံတြင္းေတြ႕ေအာင္ စီမံခ်က္ ျပဳတ္တတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလို ခ်က္ျပဳတ္တဲ့အခါ က်န္းမာေရးနဲ႔ မညီၫြတ္တဲ့ ဟင္းခတ္မႈန္႔ေတြ ပမာဏမ်ားမ်ား ထည့္သြင္းခ်က္ျပဳတ္ၿပီး စားသံုးသူေတြကို ဆြဲေဆာင္တတ္ ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕စားေသာက္ဆုိင္ ေတြမွာေတာ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့ အစားအစာကို ေရြးခ်ယ္စားေသာက္လုိ႔ ရႏုိင္ေပမယ့္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အစားအစာကို မေရြးခ်ယ္တတ္ခဲ့ရင္ အိမ္မွာ ခ်က္ျပဳတ္စားတာက သင့္က်န္းမာေရးအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးပါ။

မနက္စာ မစားဘဲေနျခင္း
မနက္စာက သင့္တစ္ေန႔တာ အတြက္ အေကာင္းဆံုး လိုအပ္ခ်က္ပါ။ သင္စားလိုက္တဲ့ မနက္စာကရတဲ့ ကယ္လိုရီကို သင့္ခႏၶာကိုယ္က တစ္ေန႔တာ အသံုးျပဳမယ့္ စြမ္းအင္ေတြရေအာင္ ၿဖိဳခြဲေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစားအစာနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေနသူေတြ အေနနဲ႔ မနက္စာမစားဘဲ ေနတာမ်ိဳး မလုပ္သင့္ပါဘူး။

ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ စီးျခင္း

ေသးသြယ္တဲ့ ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ လွလွေလးေတြက သင့္ရဲ႕ ကိုယ္ေနဟန္ထားကို လွပေစေပမယ့္ သင့္ခါးအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ လမ္းမ်ားမ်ား ေလွ်ာက္ရတဲ့ေန႔ေတြနဲ႔ သင့္အလုပ္မ်ားတဲ့ ေန႔ေတြမွာေတာ့ ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ စီးတာ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ ေဒါက္ျမင့္ဖိနပ္ေလး စီးၿပီး ပြဲတတ္တာမ်ိဳးေလာက္ကေတာ့ သင့္ခါးကို မထိခိုက္ေစႏိုင္ပါဘူး။

ဆိုဖာေပၚမွာ အိပ္ျခင္း
ၾကမ္းျပင္ေပၚမွာ အိပ္မယ့္အစားေမြ႔ရာနဲ႔ ခုတင္ေပၚမွာအိပ္ေပးပါ။ တကယ္လို႔ သင့္မွာ စပရင္ခုတင္ အေဟာင္းႀကီးရွိႏွင့္ၿပီး၊ အသစ္မဝယ္ခ်င္ေသးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ခုတင္ေပၚမွာ အထပ္သား သစ္သားျပားခံပါ။ သစ္သားျပားေပၚမွာ ေမြ႔ရာထပ္တင္အိပ္ပါ။ ေမြ႔ရာက ေဟာင္းႏြမ္းၿပီး ျပားကပ္ေနရင္ေတာ့ မအိပ္သင့္ပါဘူး။ အသစ္လဲေပးပါ။ ဆိုဖာခံုေတြေပၚမွာလည္း အခ်ိန္ၾကာၾကာ ထိုင္မေနသင့္ပါဘူး။

ေခါင္းအံုးထူထူေပၚ အိပ္ျခင္း

လူအမ်ားစုက ေခါင္းအံုးထူထူေတြနဲ႔ အိပ္တာကို ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ သင္ရဲ႕ လည္ပင္း၊ ခါးနဲ႔ ကိုယ္ေနဟန္ထားေတြအတြက္ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ သင္အိပ္စက္ အနားယူဖုိ႔ တကယ္လိုအပ္တာက မထူမပါး အေနေတာ္ ေခါင္းအံုးတစ္လံုးပါ။ အဲဒီေခါင္းအံုးက အသံုးျပဳတာမ်ားလုိ႔ မိႈ႔ေတြပိျပားၿပီး နဂိုေခါင္းအံုး ပံုသဏၭာန္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေျပာင္းသြားရင္ မသံုးသင့္ေတာ့ပါဘူး။ အသစ္တစ္လံုးလဲေပးပါ။ သင္ဟာ ေမွာက္အိပ္တတ္သူျဖစ္ရင္ေတာ့ ေခါင္းအံုးပါးပါးတစ္လံုးနဲ႔ အိပ္ေပးပါ။ ပက္လက္ အေနအထားနဲ႔ အိပ္တတ္တဲ့လူ ျဖစ္ရင္ေတာ့ မထူမပါး အေနေတာ္ ေခါင္းအံုးတစ္လံုးနဲ႔ အိပ္ေပးပါ။ ဒါမွ သင့္လည္ပင္းအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမွာပါ။

ေလ့က်င့္ခန္း မလုပ္ျခင္း

ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာ ေကာင္းတယ္လုိ႔ သိထားေပမယ့္ သင္တကယ္ လုပ္ျဖစ္ပါရဲ႕လား။ ေရာဂါျဖစ္လာမယ့္ အခ်ိန္ကိုေစာင့္မေနပါနဲ႔။ သင္ရဲ႕ အမူအက်င့္ေတြကို ဒီေန႔ပဲ စတင္ေျပာင္းလဲလိုက္ပါ။ မာရသြန္ေျပးရေလာက္ေအာင္ မလုိအပ္ပါဘူး။ တစ္ေန႔ကို နာရီဝက္နဲ႔ တစ္ပတ္ကို၃-၄ ရက္ေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ေပးပါ။ အက်င့္ရလာတဲ့အခါ တစ္ေန႔ကို မိနစ္၄ဝ ေလာက္နဲ႔ တစ္ပတ္ ၄ ရက္ေလာက္ အခ်ိန္ထပ္တိုးၿပီး ေလ့က်င့္ေပးပါ။

ေငြရိွတိုင္းမျဖစ္တဲ့ ေလာက

ေလာကမွာေငြရွိရင္ ဘာမဆိုျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ေနၾကသူေတြအတြက္…
ေအာက္ကအခ်က္(၂၀)ကို ဖတ္ၾကည္႔ေပးပါ…………။

  1. ပိုက္ဆံေပးၿပီး အစားအေသာက္ေတြ (Food) ကို မင္းဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
စားခ်င္စိတ္ (Appetite) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

  2. ပိုက္ဆံေပးၿပီး ဟာသေတြ (Fun) ကို မင္း ဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း (Joy) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။



  3. ပိုက္ဆံေပးၿပီး အေပါစားမိန္းမေတြ အမ်ားႀကီး ကို မင္း ဝယ္နုိင္လိမ္႔မယ္၊
ေမတၱာတရား (Love) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

  4. ပိုက္ဆံေပးၿပီး ေဆးဝါးပစၥည္းေတြ (Medicine) ကို မင္းဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
က်န္းမာျခင္း (Health) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

  5. ပိုက္ဆံေပးၿပီး စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး (Books) ကို
မင္းဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊ အသိပညာ (Knowledge) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။
6. ပိုက္ဆံေပးၿပီး အိမ္ ဆိုတဲ႔ အေဆာက္အဦး (House) ကို မင္းဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
ကိုယ္႔ေျမ ကိုယ္႔ေရနဲ႔ ရွင္သန္ရာ ဘဝ အိမ္ (Home) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

  7. ပိုက္ဆံေပးၿပီး အိပ္ယာ အေကာင္းစားေတြ (Bed) ကို မင္းဝယ္နိုင္လိမ္႔မယ္၊
ခ်ိဳၿမိန္စြာ အိပ္စက္ျခင္း (Sleep) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

  8. ပိုက္ဆံေပးၿပီး အေရးပါတဲ႔ ေနရာတစ္ေနရာ (Position) ကို မင္းဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
ေလးစားမႈ (Respect) ကို   ဝယ္လို႔မရဘူး။

  9. ပိုက္ဆံေပးၿပီး ဖိတ္ဖိတ္ေတာက္ေနတဲ႔ အဖိုးတန္ ပစၥည္းေတြ (Glitter)ကို မင္းဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
လွပ တင္႔တယ္မႈ (Beauty)  ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

 10. ပိုက္ဆံေပးၿပီး နာရီ (Clock) ကို မင္း ဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
အခ်ိန္ (Time) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

 11. ပိုက္ဆံေပးၿပီး ၿဂိဳဟ္တုတစ္လံုး (Satellite) ကို မင္း ဝယ္လို႔ရလိမ္႔မယ္၊
နည္းပညာ (Technique) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

 12. ေငြေၾကာင္႔ အသိအကၽြမ္းေတြ အမ်ားႀကီး (Acquaintances) မင္း ဖန္တီးနိုင္လိမ္႔မယ္၊
မိတ္ေဆြစစ္ေတြ (Friends) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

  13. ေငြေၾကာင္႔ အေခၽြအရံေတြ အမ်ားႀကီး (Servant) မင္း ထားနိုင္လိမ္႔မယ္။
သစၥာရွိမႈ (Faithfulness) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

  14. အနားယူခ်ိန္ေတြ၊ အားလပ္ခ်ိန္ေတြ (Leisure) ကို မင္း ဝယ္လို႔ရခ်င္ ရလိမ္႔မယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း (Peace) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

 15. အျဖစ္ပ်က္ ေဟာင္းေတြကိုသတိမရေအာင္ ေခတ္သစ္ တစ္ခု (New Age) ကို မင္း ဝယ္နိုင္လိမ္႔မယ္၊
လံုးဝ ေမ႔ေပ်ာက္ျခင္း (forgets) ကို ဝယ္လို႔မရဘူး။

 16. ေငြပံုေပးၿပီး လူသတ္ခိုင္းလို႔ရတယ္၊
အသက္တစ္ေခ်ာင္းကို ေငြပံုေပးၿပီး ျပန္ရွင္ေအာင္လုပ္လို႔မရဘူး။

  17. ေငြပံုေပးၿပီး အရွက္ကြဲေအာင္ လုပ္လို႔ရတယ္၊
အရွက္တကြဲ အက်ိဳးနည္း ျဖစ္သြားၿပီးရင္ေတာ႔ ေငြပံုေပးၿပီး သိကၡာဆည္လို႔မရဘူး။

 18. ေငြပံုေပးၿပီး မလုပ္ျဖစ္ေအာင္ မင္း တားနိုင္လိမ္႔မယ္၊
လုပ္ၿပီးသြားရင္ေတာ႔ ပကတိအတိုင္းျဖစ္ေအာင္  ျပန္ကာလို႔မရဘူး။

  19. ေငြပံုေပးၿပီး အေကာင္းေျပာခိုင္းလို႔ ရလိမ္႔မယ္၊
အေကာင္းျမင္ခိုင္းလို႔မရဘူး။

 20. ေလာကတြင္ ေငြရလွ်င္ ဘာမဆိုလုပ္မည္၊ အရာအားလံုး ရင္းနိုင္သည္ဟူေသာသူ ႏွစ္မ်ိဳးသာရွိတယ္။
     (1) တစ္မ်ိဳးမွာ ေမြးကတည္းက သူမ်ားသံုးသလို မသံုးရပဲ သူမ်ားသံုးသလို သံုးခ်င္သူ။
     (2) အသိပညာ ႏွင္႔ အတတ္ပညာ နည္းပါးၿပီး ေပါ႔ေပါ႔ေန ေပါ႔ေပါ႔စားခ်င္သူ။

ထမင္းစားျပီး ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေသာအခ်က္မ်ား

ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏ အဓိကအစားအစာမွာ ထမင္းျဖစ္ၿပီး

ေန႔စဥ္ထမင္းစားေနၾကသည္ျဖစ္ရာ ထမင္းစားၿပီး
ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေသာ အခ်က္(၇)ခ်က္ကို က်န္းမာေရးအသိရွိေစရန္

ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။
(၁) ေဆးလိပ္မေသာက္ပါႏွင့္။
ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ ေလ့လာသုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရ ထမ္းစားၿပီး

စီးကရက္တစ္လိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ စီးကရက္
ဆယ္လိပ္ေသာက္ျခင္းနဲ႔ညီမွ်ၿပီး ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားရန္

အခြင့္လမ္းအမ်ားဆံုးျဖစ္ေၾကာင္း သိရိွရသည္။

(၂) သစ္သီးမ်ားကိုခ်က္ခ်င္း မစားပါႏွင့္။
ထမင္းစားၿပီးသစ္သီးမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းစားျခင္းသည္ အစာအိမ္

ေလခံေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သစ္သီးမ်ား စားသံုးမည္ဆိုပါက
ထမ္းစားၿပီး တစ္နာရီ(သို႔) ႏွစ္နာရီအၾကာႏွင့္ ထမ္းမစားမီ

တစ္နာရီအလိုတြင္သာစားသံုးသင့္သည္။

(၃)လက္ဖက္ရည္မေသာက္ပါႏွင့္။
လက္ဖက္ရြက္တြင္ အက္ဆစ္ပါ၀င္မႈႏႈန္းျမင့္မားၿပီး ၄င္းသည္

ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔စားသံုးလိုက္ေသာ အစာအိမ္ရွိပရိုတိန္းဓာတ္မ်ားကို

မာေက်ာေစသည့္အတြတ္အစာေခ်ရန္
အခက္ခဲျဖစ္ေစသည္။

(၄) သင္း၏ခါးပတ္ကို မျဖည္လိုက္ပါႏွင့္။
ထမင္းစားၿပီး ခါးပတ္ကိုျဖည္လိုက္ျခင္း

(တစ္နည္းအနည္းငယ္ေလွ်ာ့လိုက္ျခင္း)သည္ ၀မ္းအတြင္းရွိ

အူကိုေခါက္ေစသည္။

(၅) ေရမခ်ိဳးပါႏွင့္။
ထမ္းစားၿပီးေရခ်ိဳးျခင္းသည္ လက္မ်ား၊ ေျခေထာက္မ်ားႏွင့္

ခႏၵာကိုယ္မ်ားသို႔သြားေသာ ေသြးပမာဏကို တိုးပြားေစၿပီး

အစာအိမ္တစ္၀ိုက္တြင္မႈ ေသြးပမာဏေလ်ာ့က်သြားသည့္အတြက္
ကၽြႏုိပ္တို႔အစာအိမ္ရွိ အစာေခ်စနစ္ကို အားနည္းသြားေစသည္။

(၆) လမ္းမေလွ်ာက္ပါႏွင့္။
လူအမ်ားကေျပာေနၾကသည္မွာ ထမ္းစားၿပီးလမ္းေလွ်ာက္ျခင္းသည္

ေျခလမ္းေပါင္းတစ္ရာလမ္းေလွ်ာက္ျခင္းႏွင့္ညီမွ်ၿပီး အသက္(၉၉)

ႏွစ္အထိ အသက္ရွည္ရွည္ေနရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသည္ကို

ၾကားဖူးပါသည္။
တစ္ကယ္ေတာ့ ထိုသို႔ျပဳလိုပ္ျခင္းေၾကာင့္ အစာေခ်စနစ္သည္

ကၽြႏု္ပ္တို႔စားသံုးလိုက္ေသာ အစာေအဟာရမ်ားကို စုပ္ယူရန္

အခက္ခဲျဖစ္သြားပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ထမ္းစားၿပီးလမ္းမေလွ်ာက္ပါႏွင့္။

(၇) ခ်က္ခ်င္းမအိပ္ပါႏွင့္
ထမင္းစားၿပီး ခ်က္ခ်င္းအိပ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္

ကၽြႏု္ပ္တို႔စားသံုးလိုက္ေသာအစာမ်ားသည္

ေကာင္းစြာအစာမေက်ႏိုင္ေတာ့ေပ။

အိမ္ေထာင္သည္၏ ခရီးလမ္း

          ေပ်ာ္စရာေကာင္းသည့္ ခိုင္ျမဲေသာအိမ္ေထာင္တစ္ခု ျဖစ္ရန္အတြက္
ႏွစ္ဦးစလံုးတြင္ တာ၀န္ရိွပါသည္။ ခင္ပြန္းသည္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ ေအာက္ပါ
အခ်က္မ်ားကို မျပဳလုပ္မိရန္ အေရးၾကီးပါသည္ -
(က)  အမိန္႕ေပးသကဲ့သို႕ အျမဲေျပာဆိုဆက္ဆံျခင္း။
(ခ)    ေဆးလိပ္ျပာမ်ားကို အိမ္အႏွံ႕ၾကမ္းျပင္၊ ခံု၊ စားပြဲမ်ားအေပၚသို႕ စည္း
        ကမ္းမဲ့ ေခၽြခ်ျခင္း။
(ဂ)    ၾကိဳတင္မေျပာဘဲ အိမ္သို႕ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ထမင္းစားေခၚလာ
        ျခင္း။
(ဃ)  မိမိဇနီးေျပာေနေသာ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု မျပီးဆံုးမီ မိမိေျပာလိုသည့္
        အရာကို ေျပာျခင္း။
(င)   အျခားသူမ်ားေရွ႕တြင္ မိမိ၏ဇနီးကို ေ၀ဖန္ေျပာဆိုျခင္း။
(စ)   မိမိဇနီး၏ ခ်က္ျပဳတ္မႈကို အျခားသူ၏ ဇနီးမ်ားႏွင့္ ႏိွုင္းယွဥ္ေျပာဆိုအျပစ္
        တင္ျခင္း။
(ဆ)  ဇနီးသည္ တန္ဖိုးထားမႈမ်ားကို မေလးစားျခင္း။
(ဇ)    လက္ထပ္သည့္ေန႕ရက္ကို အမွတ္မထားျခင္း။
(စ်)   ပစၥည္းမ်ားကို ေနသားတက် ျပန္မထားဘဲ လက္လြတ္စပယ္ထားျခင္း။

            ဇနီးသည္ကလည္း ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို မျပဳလုပ္မိရန္ သတိထား
ရပါမည္ -
(က)   လက္ေၾကာတင္းေအာင္ အလုပ္မလုပ္ဘဲမင္းသမီးကဲ့သို႕ေနထိုင္ျခင္း
         ႏွင့္အျခားသူကို တစ္ခ်ိန္လံုး အျပစ္ရွာေျပာဆိုျခင္း။
(ခ)     အတင္းအဖ်င္းေျပာဆိုျခင္း။ အျခားသူ၏ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ လုပ္ငန္း
         ဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို အတင္းေျပာဆိုျခင္း။
(ဂ)    ေနာက္က်စြာအိမ္ျပန္တတ္ျခင္း
(ဃ)   သပ္ရပ္စြာ ၀တ္စားဆင္ယင္ ထံုးဖြဲ႕မႈမရိွျခင္း။
(င)     ခင္ပြန္းသည္ စကားေျပာစဥ္ စကားျပီးသည္အထိ မေစာင့္ဆိုင္းဘဲျဖတ္
         ၍ေျပာျခင္း။
(စ)     မိမိ၏ ကေလးမ်ားအေၾကာင္းသာ အစဥ္အျမဲ ေရွ႕တန္းတင္ေျပာဆိုေန
         ျခင္း။
(ဆ)   မိမိ၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ားကို အိမ္လံုးျပည့္ အျမဲေခၚထားျခင္း။ မိခင္အိမ္သို႕ မ
         ၾကာခဏအလည္ျပန္ျခင္း။
(ဇ)    ခင္ပြန္းသည္၏ သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို မနာလိုျခင္း။ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ သံုးရ
        ေသာ အခ်ိန္မ်ားကို မေက်မနပ္ျဖစ္ျခင္း။
(စ်)   ခင္ပြန္းသည္ကို အသိမေပးဘဲ သာေရး/နာေရးကိစၥမ်ား သြားျခင္း။
(ည)  ဇနီးသည္မွာ ၀န္ထမ္းမဟုတ္သျဖင့္ လက္ေအာက္၀န္ထမ္းမ်ားကို အမိန္႕
        ေပးေစခိုင္ျခင္းမျပဳရပါ။ အမိန္႕တစ္ခုသည္ ၎၏ ခင္ပြန္း၏ အမိန္႕သာ
        ျဖစ္ရပါမည္။
(ဋ)    အခမ္းအနား တြင္လြန္ကၽြံစြာ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈမ်ိဳး ျပဳလုပ္ျခင္း။

             ခင္ပြန္းႏွင့္ဇနီးသည္ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အျပန္အလွန္ ေလးစားရပါ
မည္။ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး ေသးသိမ္ေအာင္ မည္သည့္အခါမွ် မျပဳလုပ္ရ။ တစ္ဦး
နွင့္တစ္ဦး ေျပလည္မႈမရိွသည့္ အခါမ်ားတြင္လည္း ႏွစ္ဦးတည္းရိွေနခ်ိန္တြင္
သာ ေျဖရွင္းသင့္ပါသည္။ ကေလးမ်ား၊ လက္ေအာက္၀န္ထမ္းမ်ား၏ အေရွ႕
တြင္ ကေတာက္ကဆ မျဖစ္သင့္ေပ။ ခင္ပြန္ႏွင့္ဇနီး ႏွစ္ဦးလံုးသည္ အိမ္ေထာင္
မျပဳၾကမီ အခ်ိန္အခါတုန္းက ကဲ့သို႕ပင္ သပ္ရပ္စြာ ၀တ္စားဆင္ယင္ ေနထိုင္
သင့္ပါသည္။ အိမ္ေထာင္ရွင္မ်ား ဖစ္သြားသည္ႏွင့္ကပိုကရို၀တ္စားေနထိုင္
ျခင္း မျပဳသင့္ေပ။

Length-အလ်ားအတိုင္းအတာမ်ား

           METRIC  စံနစ္                                                                       ENGLISH  စံနစ္
10 မီလီမီတာ(mm) = 1 စင္တီမီတာ(cm)                       4 လက္မ         =  1  မိုက္ (hand)
10 စင္တီမီတာ       = 1 ဒက္ဆီမီတာ(dm)                    12 လက္မ         =  1 ေပ (ft)
10 ဒက္ဆီမီတာ      = 1 မီတာ(m)                                 3 ေပ              =  1  ကိုက္ (yd)
10 မီတာ                = 1 ဒက္ကာမီတာ(Dm)                 22 ကိုက္           =  1 သံၾကိဳး (ch)
10 ဒက္ကာမီတာ    =  1 ဟက္တိုမီတာ(Hm)                 10 သံၾကိဳး         =  1 ဖာလံု (flr)
10 ဟက္တိုမီတာ    =  1 ကီလိုမီတာ(Km)                       8 ဖာလံု           =  1 မိုင္ (M)
10 ကီလိုမီတာ        =  1 မီရီယာမီတာ(Mm)                    3 မိုင္              =  1 လီဂဲ
100 မီရီယာမီတာ   =   1 မက္ဂါမီတာ                       5280 ေပ             =   1 မိုင္
                                                                           1760  ကိုက္          =   1 မိုင္
                                                                           6860  ေပ             =   1 မိုင္ (ေရမိုင္)

1  cm(စင္တီမီတာ)  = 0.3937  in (လက္မ)       =     0.0328 FTS (ေပ)
1  m(မီတာ)            = 39.37  in                      =     1.0936  YDS
1  KILOMETER       = 0.6217  MILES             =     3280   FTS
1  MILE                  = 1.6093  KILOMETER
0.001  in                = 0.025  mm
1  mm                   =  0.039 in
စင္တီမီတာ          --------   လက္မ х  0.39
မီတာ                  --------   ေပ  х  3.281      

Metric System Prefixes

MEGA   သည္အၾကိမ္တစ္သန္း           DECI     သည္ဆယ္စိတ္                         0.1
KILO     သည္အၾကိမ္တစ္ေထာင္        CENTI   သည္ရာစိတ္                          0.01
HECTO သည္အၾကိမ္တစ္ရာ              MILLI     သည္ေထာင္စိတ္                  0.001
DEKA    သည္အၾကိမ္တစ္ဆယ္          MICRO  သည္သန္းစိတ္                  0.00001

ျမန္မာေရႊအေလးခ်ိန္

၂- ေရြးကေလး    =    ၁  ေရြးၾကီး
၄- ေရြးၾကီး         =    ၁  ပဲသား
၂-ပဲသား           =     ၁  မူး
၂-မူးသား          =    ၁  မတ္
၂-မတ္             =    ၁  ငါးမူး
၂-ငါးမူး            =    ၁   က်ပ္
၂-ငါးမူး            =   ၁၆  ပဲသား
က်ပ္ ၁၀၀        =     ၁  ပိႆာ
၁ ပိႆာ         =   ၃.၆ ေပါင္
၁ ပိႆာ         =   ၁.၆၃၂၉၃၃ ကီလိုဂရမ္
၁ က်ပ္သား      =   ၀.၅၇၆ ေအာင္စ

ပါဠိစာလံုးဆင့္ မ်ားဖတ္တတ္ေစရန္ ရည္ရြယ္လ်က္

                             ပါဠိစာလံုးဆင့္ဖတ္နည္းရွင္းတမ္း
၁။ ႏွစ္လံုးဆင့္မွာ၊ အထက္သာ၊ သတ္ပါျမဲဧကန္၊
၂။ သေ၀လည္းထိုး၊ တ - သတ္မ်ိဳး၊
    ဖတ္ရိုး စ - သတ္သံ၊
၃။ သေ၀လည္းထိုး၊ န- သတ္မ်ိဳး၊
    ဖတ္ရိုး င - သတ္သံ၊
၄။ သေ၀ေရးခ်၊ သတ္ျမင္က၊
    မွတ္ၾက ၀ - ဆြဲသံ၊
၅။ ဟထိုး ၀ဆြဲ၊ ရရစ္ ယပင္း၊ ေတြ႕လ်င္းက၊
    ႏွစ္၀တာ၀န္၊ ေက်ပြန္ ေစရန္၊
    အသံ အသတ္ ယူျမဲမွတ္။

၁။ အဓိပၸာယ္မွာ---အကၡရာ ၂- လံုးဆင့္ေတြ႕လွ်င္ အေပၚတြင္ရိွေသာ အထက္အကၡရာကို အသတ္တင္
    ၍ဖတ္၊ အသံေသျပီ၊ ေရွ႕အကၡရာ ႏွင့္တြဲ၍ ဖတ္ရမည္။
    ဥပမာ---သမႏၱာ  =   သမန္တာ

၂။ အဓိပၸာယ္မွာ---သေ၀ထိုးနွင့္တြဲေသာ တ - သတ္ကို စသတ္ အသံ ထြက္၍ ဖတ္ရမည္။
    ဥပမာ---ေမတၱာ = ေမတ္တာ(မစ္တာ ဟုဖတ္)
    (မွတ္ခ်က္ ။  ။ သေ၀ထိုးကို ပါဠိ၌ ဧ - သရဟု ေခၚသည္။)

၃။ အဓိပၸာယ္မွာ---သေ၀ထိုးႏွင့္တြဲေသာ န - သတ္ကို င သတ္ အသံ ထြက္၍ဖတ္ရမည္။
    ဥပမာ---ပူေရ ႏၱံ = ပူေရန္တံ(ပူရင္တံ ဟုဖတ္)

၄။ အဓိပၸာယ္မွာ---သေ၀ထိုးေရးခ်ကို ၀ဆြဲသံထြက္၍ ဖတ္ရမည္။
    ဥပမာ---ေဟာႏၱဳ = ေဟာန္တု(ဟြန္တုဟုဖတ္)
    (မွတ္ခ်က္ ။  ။ သေ၀ထိုးေရးခ်ကို ပါဠိ၌ ၾသ - သရဟုေခၚသည္။)

၅။ အဓိပၸာယ္မွာ---ဟထိုး ၀ဆြဲ ရရစ္ ယပင့္ အကၡရာစာလံုးမ်ားႏွင့္ တြဲေသာ အကၡရာသည္ အသတ္တာ၀န္
    ကိုလည္း ယူရသည္၊ မိမိ၏ မူလဗ်ည္းအသံလည္း ထြက္ရသည္။
    ဥပမာ--- အမွ  =  အမ္မွ
    ဤျပယုဂ္တို႕၌ ဟထိုးႏွင့္တြဲေသာ မ၊ ဏ၊ န - အကၡရာတို႕သည္ အသတ္တာ၀န္ကိုလည္း ယူရသည္၊ မိ
    မိ၏ မူလဗ်ည္းအသံလည္း ထြက္ရမည္၊ အသတ္ႏွင့္အသံတာ၀န္ ၂ - မ်ိဳးကို ယူထားသည္။
                       သက်  =  သက္က်
    ဤျပယုဂ္တို႕၌ ယပင့္ႏွင့္တြဲေသာ ကႏွင့္သတို႕သည္ အသတ္ႏွင့္ အသံတာ၀န္ ၂ - မ်ိဳးကိုယူထားသည္။
                       စၾကာ  =  စက္ၾကာ
    ဤျပယုဂ္တို႕ ၌ရရစ္ႏွင့္တြဲေသာ ကႏွင့္တ အကၡရာတို႕သည္ အသတ္ႏွင့္ အသံတာ၀န္ ၂ - မ်ိဳးကိုယူထား
    သည္။
                       ကတြာ  =  ကတ္တ၀ါ
    ဤျပယုဂ္တို႕၌ ၀ - ဆြဲႏွင့္တြဲေသာ တ - အကၡရာတို႕သည္ အသတ္ႏွင့္္ အသံတာ၀န္ ၂ - မ်ိဳးကို ယူထား
    (မွတ္ခ်က္ ။  ။ ဟထိုးသည္ ဟ ၊ ယပင့္သည္ ယ၊ ရရစ္ သည္ ရေကာက္ ၊ ၀ဆြဲသည္ ၀ - အကၡရာ၏ကိုယ္
     စားလွယ္ဟု အသီးသီးမွတ္။)